skip to Main Content

Sendeiro Azul del Río Verdugo – Ponte Caldelas

Os sendeiros azuis son itinerarios polo territorio cuxo obxectivo é o de poñer en valor os espazos naturais e de interese cultural e patrimonial situados nas proximidades das praias que contan con Bandeira Azul, neste caso, a praia fluvial da Calzada, a primeira deste tipo en obter este distintivo tanto en Galicia como no resto de España.

O roteiro iníciase desde a propia vila de Ponte Caldelas, a escasos metros do antigo Balneario, xunto a un moderno paseo que transcorre paralelo ao río, e onde non resultará complicado deixar o vehículo comodamente estacionado. Desde aquí, e ata a ponte de madeira, o roteiro resulta accesible para persoas con mobilidade reducida, trátase dun tramo curto pero que pode retomarse poucos metros máis adiante, tras atravesar o centro urbano á altura da ponte da estrada. Desde este lugar, este segundo tramo accesible alcanza ata a mencionada praia da Calzada.

Terras De Pontevedra Ponte Caldelas 3
Terras De Pontevedra Ponte Caldelas 1
Terras De Pontevedra Ponte Caldelas 2

Camiño da praia, e tras pasar a antiga fábrica de luz que deu orixe a este camiño, pronto alcanzaremos o monumento en homenaxe ao pescador, un fermoso bronce inaugurado en 2006 con motivo da Festa da Troita, o gran emblema festivo e gastronómico de Ponte Caldelas.

Distintas especies típicas do bosque de ribeira á vez que vellos carballos acubillan o leito do Verdugo a esta altura, así ata chegar á Calzada, unha praia fluvial situada nunha contorna verdadeiramente paradisíaca. Neste lugar as augas roxen en estruendosa caída debido ao desvío de parte do caudal a través dunha canle construída para abastecer de auga aos muíños da pioneira fábrica de electricidade promovida por Clotilde Fernández e José Estévez a principios do pasado século.

Se o clima acompaña, podemos aproveitar para gozar dun agradable baño, ben á ida, ou moito mellor, sen dúbida, á volta do noso roteiro, como recompensa aos esforzos realizados durante o percorrido.

Deixando atrás a praia e seguindo o sendeiro, camiñaremos durante un pequeno treito pegados á beira. O río móstranos a esta altura do camiño as súas augas máis mansas.

Pronto colleremos un desvío a man esquerda entre eucaliptos que nos afastará un pouco do leito. Trátase do tramo máis complicado do roteiro, cunha pendente ascendente que se mantén durante uns 500 metros, ata iniciar de novo o descenso cara ao río a través dunha antiga corredoira que en época de choivas adoita embarradar moito, de aí a importancia de ir provistos dun calzado adecuado.

Pronto chegaremos a unha intersección ben sinalizada que nos indica as dúas direccións posibles a seguir, dirixirse cara a Laxoso a través da corredoira e entre carballeiras, ou ben tomar o camiño da dereita que dirixe cara aos pasos de Porto de Abaixo (a uns 800 metros), sendo esta segunda a dirección que tomaremos. Ao chegar á altura do río atoparemos unha nova intersección. Aquí colleremos a dirección da esquerda. A senda ábrese paso entre carballos e o bosque de ribeira, para alcanzar pronto os pasos anteriormente mencionados. Os pasos, coñecidos tamén como poldras, peares, pasais, pasadeiras ou pasadoiros, non son máis que sinxelos conxuntos de pedras labradas dispostas en ringleira sobre o leito do río, de forma que dun pequeno paso pódese pasar con facilidade dun a outro ata alcanzar deste xeito a beira oposta. Ao situarse estes pasos en zonas o de escasa profundidade, o gando que acompañaba outrora ás xentes que por aquí cruzaban podía á súa vez atravesar o río sen dificultade grazas ao escaso calado do mesmo.

Terras De Pontevedra Ponte Caldelas 8
Terras De Pontevedra Ponte Caldelas 4
Terras De Pontevedra Ponte Caldelas 5
Terras De Pontevedra Ponte Caldelas 7

O sendeiro continúa a esta altura cruzando os pasos para alcanzar a través da beira oposta un novo conxunto de pasos, os da Larpea e Portasouto. Con todo, actualmente isto non é posible, xa que recentes temporais leváronse un conxunto duns 4 ou 5 pasos facendo imposible continuar o roteiro polo plan previsto. Aínda así, a senda ofrécenos unha alternativa, e un cartel situado xunto á beira indícanos o camiño cara a Laxoso para alcanzar o noso obxectivo desde esta mesma beira.

O pintoresco camiño ascendente iníciase entre antigos muros de pedra cubertos de musgo, a estreitez do mesmo obrigaranos a camiñar en fila da un ao seu través ata chegar a un novo cruzamento de camiños onde un pequeno panel informativo indícanos a dirección para seguir cara os pasos de Portasouto, que a estas alturas do percorrido temos xa a pouco menos dun quilómetro de distancia. Durante todo o itinerario seguiremos sempre as marcas azuis e brancas que nos indican a dirección para seguir. Pasando con coidado de pedra en pedra atravesaremos un pequeno regato que se cruza no camiño, e na seguinte interseccción viraremos caran á dereita tal e como indican os sinais. Poucos metros antes de Portasouto toparemos co final dunha estrada asfaltada, desde este lugar avanzaremos cara o fronte por un sombrío camiño flanqueado por vivendas a man esquerda e unha fermosa e densa carballeira polo lado dereito. No seguinte cruzamento seguiremos pola dereita, cara ao río, para toparnos por fin a escasos metros cos ansiados pasos de Portasouto.

O piso de cemento que presentan estes pasos dálles unha aparencia moito máis moderna, isto é debido á restauración dos mesmos efectuada non hai moitos anos motivada polo desgaste ocasionado polo uso e pola erosión co paso do tempo, o que fixo necesario amplialos en altura. Camiñando con coidado e paso a paso, poderemos, agora si, cruzar á beira oposta.

Alí atoparémonos cun fermoso peto de ánimas dedicado a San Antonio, “ou peto das almiñas”. Á dereita do mesmo, e cruzando o regato co que comparten nome veremos os pasos da Larpea, o seu belo desgaste delata unha vez máis o concorrido do tránsito por este lugar desde hai séculos. Este camiño enlaza cos pasos de Porto de Abaixo que non puidemos cruzar con anterioridade.

Desde os pasos de Portasouto iniciaremos o camiño de regreso cara a Ponte Caldelas. Volvendo por onde viñemos, tomaremos dirección cara a Laxoso de Arriba.

Pouco despois de pasar xunto a unha torreta da alta tensión, no canto de descender de novo cara ao río seguiremos as indicacións do roteiro que nos levan a través dun bonito camiño interior acubillado por frondosos carballos. Durante a volta atravesaremos uns pasos moi sinxelos e baixos que nos permitirán cruzar un pequeno regato sen mollarnos os pés, moi preto xa da intersección que tomamos no camiño de ida cando nos diriximos cara aos pasos de Porto de Abaixo. Desde aquí só quedaranos desfacer o camiño feito inicialmente para retornar a Puente Caldelas onde iniciamos este bonito roteiro a beiras do río Verdugo.

“Bonus track”

A moi pouca distancia de Portasouto atópase o “Foxo do Lobo”. Os foxos do lobo non son máis que sinxelas construcións tradicionais empregadas outrora para capturar aos lobos que ocasionaban danos ao gando. Estes consisten basicamente nun par de muros realizados con pedras de granito e dispostos de forma oblicua, que se van achegando aos poucos aproveitando a pendente (descendente neste caso) ata chegar a un punto de aproximación tal que funciona como pescozo de embude. Os lobos, que eran perseguidos e asustados polos veciños, ían aos poucos e sen sábelo, achegándose cada vez máis ata esta estreiteza, e ao pasar por ela no seu intento de fuxida caían nun pozo ou foso pechado a inferior altura onde quedaban finalmente atrapados.

Para chegar ata este lugar, desviarémonos do plan orixinal de roteiro nada máis deixar atrás Portasouto, xusto á altura na que nos atopamos co final da estrada. Ascenderemos pola beiravía da mesma ata a súa confluencia coa estrada comarcal PO-234 a uns 1300 metros. Desde este lugar avanzaremos a través dunha pista forestal (a terceira das 3 que aparecerán á nosa dereita) e a pouco máis de 500 metros poderemos atoparnos co noso obxectivo.

  • UTM: 29 T 5444109 4695282
  • XEOGRÁFICAS: 42° 24′ 30″/ -8° 27′ 50″
Direccion
Dirección
Punto de inicio e final: Ponte Caldelas
Coordenadas
Punto de inicio e final:
UTM: 29 T 541062 4692903
XEOGRÁFICAS: 42° 23' 14"/ -8° 30' 4"
Acceso
Acceso
Tipo: Circular.
Distancia: 10 km (ida e volta).
Info Util
Info útil
Dificultade: Baixa/Media
Tempo estimado (I/V): 4 horas
Accesibilidade: En parte (tramo urbano)
Desnivel máximo: 88 m
Época recomendada: Primavera, Verán, Outono
Recomendacións: Calzado de montaña

Usa a nosa xeoguía

Introduza a dirección do punto de partida indicando rúa, cidade e estado. Exemplo: Gran Vía 7, Madrid, España. Se o nome da súa rúa non é recoñecido polo sistema poña o código postal de orixe en lugar da dirección da rúa.

Back To Top